Տնտեսագիտական և ֆինանսական գրագիտության դերը առօրյա կյանքում

SED Team
Jul 21
3 min read

Համառոտ

Տնտեսական գրագիտությունը օգնում է մարդկանց առօրյայում կատարել խելացի ընտրություններ՝ սկսած բյուջեի կառավարումից մինչև ֆինանսական համակարգերի ըմբռնում։ Հայաստանում SED-ի նման նախաձեռնությունները և Տաթևացի տնտեսագիտական օլիմպիադան երիտասարդներին զինում են կարևոր հմտություններով։ Ֆինանսապես իրազեկ հասարակությունը հաջողության կարևոր պայման է թե՛ անհատական բարեկեցության, թե՛ ազգային առաջընթացի համար։

Տնտեսական ու ֆինանսական հարցերում գրագետ լինելը նշանակում է հասկանալ, թե ինչպես են աշխատում ֆինանսական գործիքները, տեղեկացված լինել տնտեսական միտումներին և հասկանալ՝ ինչպես են պետական քաղաքականությունները ազդում մեր կյանքի վրա։ Այսպիսի գիտելիքը շատերի համար կարող է լինել այն սահմանագիծը, որը բաժանում է ֆինանսական կայունությունը դժվարություններից։

Տնտեսագիտությունը ներկա է ամեն ինչում՝ Երևանում հացի գներից մինչև աշխարհում էներգիայի շուկաների փոփոխությունները։ Բայց շատերը դեռ այն համարում են դժվար հասկանալի գիտություն, այլ ոչ թե օգտակար գործիք, որը կարող է օգնել մեզ հասկանալ շրջապատող իրադարձությունները և ճիշտ որոշումներ կայացնել առօրյա կյանքում։

Տնտեսագիտությունը մեր կյանքում

Անկախ նրանից՝ գնումներ ենք անում սուպերմարկետում, արձակուրդ պլանավորում կամ ընտրությունների մասնակցում՝ մենք անընդհատ կայացնում ենք տնտեսական որոշումներ։ Տնտեսագիտության էությունը հենց սա է՝ ինչպես են մարդիկ կառավարում իրենց սահմանափակ ռեսուրսները՝ իրենց կարիքներն ու ցանկությունները բավարարելու համար։ Այս ամենը արտացոլվում է մեր ամենօրյա կյանքում շատ պարզ ու կիրառելի ձևերով։

Անձնական բյուջեի և ծախսերի կառավարում. Շատ կարևոր է հստակ կազմել անձնական բյուջեն, որը կօգնի ձեզ հասկանալ ձեր ամսական եկամուտներն ու ծախսերը։ Եթե դուք ուսանող եք, ով փորձում է հարմարվել ամսական ֆինանսական սահմանափակումներին, կամ ընտանիք, որը տնօրինում է իր բյուջեն՝ գործում են նույն հիմնական սկզբունքները ։ Գիտակցված պլանավորումը օգնում է խուսափել պարտքերից, խնայել և ռացիոնալ որոշումներ կայացնել ապագայի համար։

Ծախսերի բաշխում. Երբ հասկանում ենք՝ ինչի վրա արժե ծախսել, ինչն է առաջնահերթ, և ինչպես խնայել անսպասելի դեպքերի համար, արդեն ձևավորում ենք ֆինանսական կայունության հիմքերը։
Արդյունավետ և խելացի որոշումներ. Ամեն անգամ, երբ ապրանք ենք ընտրում, գին ենք համեմատում կամ որոշում՝ վարձել բնակարան, թե գնել, մենք հենվում ենք տնտեսական մտածողություն վրա։ Օրինակ՝ եթե իմանաք՝ ինչ է այլընտրանքային ծախսը (այսինքն՝ ինչից եք հրաժարվում ձեր ընտրության դիմաց), ավելի խելամիտ որոշում կարող եք կայացնել։
Աշխատանք և կարիերա – Տնտեսագիտությունն օգնում է հասկանալ, թե ինչ հմտություններ են այսօր պահանջված, ինչու են աշխատավարձերը տատանվում, կամ ինչպես է գնաճը ազդում գնողունակության վրա։

Ի՞նչ Է ֆինանսատնտեսագիտական գրագիտությունը

Ֆինանսատնտեսագիտական գրագիտությունը այն հիմքն է, որի վրա կառուցվում են ճիշտ ֆինանսական և տնտեսական որոշումները։

Երբ մարդն ունի տնտեսագիտական տարրական գիտելիքներ, նա կարող է ավելի վստահ կողմնորոշվել՝

ինչպես հետևել ծախսերին և խուսափել անիմաստ վատնումներից,
ինչպես ձևավորել խնայողություններ,
ինչպես վարվել վարկերի, տոկոսադրույքների ու վարկային պատմության հետ,
ինչպես կայացնել տեղեկացված որոշումներ՝ ուսման, ներդրումների կամ բիզնես սկսելու հարցում։

Համայնքային մակարդակում սա կարող է նշանակել ֆինանսապես կայուն ընտանիքներ, իսկ երկարաժամկետում՝ ավելի կայուն հասարակություն։ Երբ ընտանիքները ունեն ֆինանսական անվտանգություն, նրանք կարողանում են հոգալ իրենց հիմնական կարիքները՝ կացարան, սնունդ, առողջապահություն և կրթություն։

Ինչու են պետությունները կարևորում ֆինանսական կրթությունը

Հայաստանի տնտեսությունը, ինչպես աշխարհի շատ այլ երկրներում, ունի և՛ մարտահրավերներ, և՛ հնարավորություններ՝ սկսած համաշխարհային գնաճից մինչև տեղական զարգացման ծրագրերը։ Այս ամենում կողմնորոշվելու համար քաղաքացիները պետք է ունենան պատկերացում, թե՝

ինչպես է տնտեսությունն աշխատում՝ միկրո և մակրո մակարդակներով,
ինչ ազդեցություն ունեն գնաճը, տոկոսադրույքներն ու փոխարժեքները մեր կյանքում,
Ինչ են հարկերը, պետական բյուջեն և հանրային ծառայությունները,
Ինչու է կարևոր խելամիտ խնայելն ու պատասխանատու վարկ վերցնելը

Երբ քաղաքացիները տեսնում են ավելի լայն պատկերը, նրանք դառնում են ավելի ակտիվ մասնակիցներ՝ երկրի զարգացման գործում։ Տնտեսագիտորեն գրագետ հասարակությունը կարող է դառնալ կայունության, առաջընթացի և նորարարության իրական շարժիչ ուժը։

Տնտեսական որոշումների դպրոցը, որպես նախաձեռնություն

Տնտեսական որոշումների դպրոցը շարունակում է ակտիվ աշխատել՝ ներգրավելով երիտասարդներին տնտեսագիտության ոլորտում։ Այսօր ֆինանսական գրագիտությունը շքեղություն չէ՝ դա գործիք է, որը օգնում է մեզ ամեն օր։ Անգամ պարզ սովորությունները՝ ինչպիսիք են ծախսերի վերանայելը, հաշվարկելը Excel համակարգում կամ առցանց ապրանքների գները համեմատելը, ձևավորում են վստահություն, ճկունություն և պատասխանատու վերաբերմունք փողի հանդեպ։

Այս գործում իր մեծ դերն ունի նաև Տաթևացի տնտեսագիտական օլիմպիադան, որը ոչ միայն խթանում է տնտեսական մտածողությունը երիտասարդների շրջանում, այլև զարգացնում է վերլուծական մտածողությունը, տվյալների մեկնաբանման հմտությունը և ֆինանսական խնդիրների լուծման կարողությունը։ Այս ամենը նպաստում է իրազեկ քաղաքացիների և պատասխանատու առաջնորդների ձևավորմանը։

Ամփոփում

Տնտեսական և ֆինանսական գրագիտությունը կարևոր է բոլորի համար, քանի որ այն ուղղակիորեն ազդում է մեր ծախսելու, խնայելու և ապագան պլանավորելու որոշումների վրա։ Գումարի ճիշտ կառավարումը մարդուն ուժ է տալիս հաղթահարելու դժվարությունները, օգտագործելու հնարավորությունները և օգտակար լինելու իր համայնքին։

Ֆինանսական գրագիտությունը օգնում է մարդկանց ճիշտ ընտրություններ կատարել, խուսափել պարտքերից և հասնել երկարաժամկետ նպատակների՝ լինի դա կրթություն, բնակարան կամ արժանապատիվ կենսաթոշակ։ Պետական մակարդակում՝ իրազեկ քաղաքացիները կարող են հասկանալ տնտեսական քաղաքականությունները, աջակցել բարեփոխումներին և մասնակցել կայուն տնտեսության ձևավորմանը։